Şub 21

Ahmet Karadoğan, Türkiye Türkçesinde Kılınış

Yazının tamamını okumak için tıklayınız.

Türkiye’de kılınış ve bakış konusu yeterince ele alınmamış olan bir konudur. Bu konudan ilk olarak Türkiye’de Agop Dilaçar bahsetmiştir. Dilaçar’ın çalışmasında kılınış ve bakış konusu “aspekt” başlığı altında ele alınmıştır. “Aspekt 1” ve “Aspekt 2” tabirleri ile Dilaçar, kılınış ve bakış konularını kastetmiştir. Dilaçar’ın çalışmalarını merkeze alarak yapılan birkaç tezden sonra Mustafa Uğurlu Türkçede bakış konusunu ele almış, bu çalışmasında kılınış (görünüş) konusuna da değinmiştir. Türkçe fiillerde kılınış üzerine yapılan ilk ve en önemli çalışma ise Lars Johanson’a aittir. Asıl konusu “bakış” olan bu çalışmada “kılınış” konusuna da bir bölüm ayrılmıştır. Bu bağlamda Ahmet Karadoğan’ın bu eseri, Türkçe fiillerdeki kılınışı ele alan ilk müstakil kitaptır.

(…)

Zengin kaynaklarıyla dikkati çeken eser Türklük Biliminde yeterince incelenmemiş olan “Kılınış”taki bilgi açıklığını gidermektedir. Böyle bir eseri bilim dünyasına sunduğu için Ahmet Karadoğan’a teşekkür ediyor ve saygılarımızı sunuyoruz.

• HİRİK, Erkan, (2010), “Ahmet Karadoğan, Türkiye Türkçesinde Kılınış” Tanıtma, Türkbilig Türkoloji Araştırmaları Dergisi, Sayı 19, s. 225-228.

Şub 21

Aziz Merhan, Abdulla Qodiriy ve Özbek Romanının Doğuşu

Abdulla Qodiriy

Yazının tamamı için tıklayınız.

Özbek romancılığının doğuşu ve onun öncüsü Abdulla Qodiriy ile ilgili çalışma Aziz Merhan tarafından yapıldı. Basımı Grafiker Yayınları tarafından yapılmış olan söz konusu eser toplam 272 sayfadan oluşmaktadır. Eserde Merhan önsöz hariç toplam beş ana bölüm meydana getirmiştir. Ayrıca bu beş ana bölümün altında çeşitli adlar ile toplamda 42 tane alt baslık bulunmaktadır. Eserin sayı olarak bu şekilde fazlaca alt baslıktan oluşması ele aldığı konuyu ne denli ayrıntılı olarak incelediğine bir işaret olarak gözümüze çarpmaktadır.
(…)
Dönemin siyasal ve toplumsal çevresinden Abdulla Qodiriy’e doğru uzanan ve Qodiriy’nin eserlerinin Özbek romancılığına ve hatta Özbek edebiyatına yansıttıklarını gösteren bu çalışma Özbek sahası araştırıcıları için bir temel kaynak niteliğindedir.

• HİRİK, Erkan, (2008), “Aziz Merhan, Abdulla Qodiriy ve Özbek Romanının Doğuşu” Tanıtma, Türkbilig Türkoloji Araştırmaları Dergisi, Sayı 16, s. 161-164

Şub 03

Türkiye Türkçesinde Mental Fiiller

Kitap Tanıtım Bülteninden…

Dil ile düşünce arasındaki bağ ele alındığında, dilin düşüncenin malzemesi olduğunu söylemek mümkündür. Aynı şekilde düşünceleri şekillendiren de dildir. Bir diğer deyişle düşüncenin maddesi dil, dilin maddesi ise düşüncedir. Bu açıdan zihinde ya da zihin aracılığı ile gerçekleşen hareketleri ifade eden kelime türlerinden biri mental fiillerdir. Ruhdilbilim ile bilişsel dilbilimin kesişim noktasında yer alan mental fiiller, dil penceresinden insan zihninin nasıl çalıştığını gösteren ögelerden biri olarak kabul edilebilir. Türkçede yer alan fiillerin algılamadan davranışa dönüşümüne kadar hangi hareketleri kapsadığı Dr. Erkan Hirik tarafından bu çalışmada “mental fiiller” bağlamında ortaya koyulmaktadır. Türkçenin iç yapısını ve insan zihninde dilin nasıl işlediğini göstermesi bakımından bu çalışma Türkoloji temelli çalışmalar arasında önemli bir yer tutmaktadır.